Johannes Theodorus (Jan) Toorop, ook: Jean Theodor Toorop, werd geboren in Poerworedjo (Nederlands-Indië) op 20 december 1858 en overleed in Den Haag op 3 maart 1928.
De vader van Charley Toorop, is een van de belangrijke Nederlandse avant-gardeschilders van de decennia voor en na 1900.
Hij schilderde, aquarelleerde, etste en tekende landschappen, figuren, naakten en portretten. Aanvankelijk schilderde hij in impressionistische stijl, maar via het pointillisme ontwikkelde hij zich tot symbolistisch schilder. Ook was hij actief als portrettekenaar en ontwierp hij keramiek, reclameaffiches en boekbanden. De Nederlandse art nouveau wordt vaak met zijn werk geassocieerd. In de laatste twintig jaar van zijn leven was hij sterk rooms-katholiek geïnspireerd.

In Nederland ontwikkelde Toorop zijn 'lineair idealisme' in een religieus gerichte art-nouveaustijl, waarmee hij de richting van het symbolisme insloeg. In 1894 maakte hij een lithografie voor de NOF ter promotie van Delftsche Slaolie, waarin de jugendstil heel sterk tot uitdrukking kwam. Door de bekendheid van deze litho werd art nouveau in Nederland ook wel 'slaoliestijl' genoemd. Van 1890 tot 1892 en van 1899 tot 1904 woonde hij in Katwijk aan Zee. Hier maakte hij onder andere De Zee (Rijksmuseum Amsterdam). In Katwijk werd in 1891 zijn dochter Charley geboren.

Jan Toorop was de vader van Charley Toorop, grootvader van de kunstenaar Edgar Fernhout en de cineast John Fernhout en overgrootvader van Rik Fernhout - vier generaties kunstenaars.